Hond of kat
Strand of strant? Zwaard of zwaart?
Bij het afnemen van de PI toets merk ik al tientallen jaren dat de leerlingen de meeste fouten maken in bepaalde categorieën. Daar is eind -d of -t er een van.
In "Hond of kat" wordt aan de hand van de verlengingsregel uitgelegd wanneer je d of t gebruikt als je een t-klank aan het eind van een woord of klankgroep hoort.
Vanaf groep 5 is "Hond of kat" goed inzetbaar. Er is ook les- en oefenmateriaal in opgenomen dat geschikt is voor hogere groepen. De verlengingsregel wordt vaak alleen maar toegepast op korte woorden. Maar de regel geldt ook voor woorden als vooruitstrevend, haatdragend, mogelijkheid, stommiteit, uitstekend, hartverscheurend.
Ook wordt geoefend met samengestelde woorden als huidarts, rondvaart, wandkleed en verkleinwoorden als randje, nestje.
Tevens wordt de woordenschat uitgebreid met woorden als gelaat, burcht, biljet, koord, plint, afgrond, pont, pond, milt, mild.
Dit komt allemaal aan bod in weer een kleurrijk boek, uitdagend voor onze jeugd.
Zwart-wit spreekt ze niet aan, is saai. Bovendien bevordert het kleurgebruik de samenwerking van de twee hersenhelften.
In het kort uitgelegd
Een d of een t aan het eind?
Zelfstandige naamwoorden: maak het woord langer, je hoort dan een d of t.
| hond honden | paard paarden | kat katten | kast kasten |
| brand branden | tijd tijden | pit pitten | klant klanten |
| speld spelden | bord borden | hert herten | poort poorten |
| band banden | brand branden | vuist vuisten | munt munten |
Woorden die iets over een ander woord zeggen: maak het woord langer, je hoort dan een d of t.
| bekend bekende | glad gladde | fout foute | kletsnat kletsnatte |
| oud oude | wijd wijde | zwart zwarte | slecht slechte |
| goed goede | bedroefd bedroefde | stout stoute | woest woeste |
| vreemd vreemde | kwaad kwade | heet hete | defect defecte |
Let op bij langere woorden.
brandkast brand branden kast kasten
raadsel raad raden
rustoord rust rusten oord oorden
Verkleinwoorden
eindje eind einde
vlechtje vlecht vlechten
maantje maan + tje
maandje maand (maanden) + je
Wil je dit uitgebreid oefenen?
Op papier: www.dtgeenprobleem.nl , boek Hond en kat
Digitaal: www.meesterklaas.nl bij afdeling spelling